چرا پدر و مادر از کودک نفرت دارند و او را آزارگر میدانند؟
ازخودبیزاری از منظر روانکاوی (بخش سوم)
استنلی سیگونیس و ژیل سَوِج شارف
ترجمۀ حامد حکیمی
وینیکات روی رابطۀ مادر و کودک تمرکز کرد، اما تمرکز کلاین روی فانتزیهای کودک و مادر و فرایند همانندسازی فرافکنانه بین کودک و مادر بود. وینیکات معتقد بود که اتفاقات خوب و بدی برای نوزاد میافتد که کاملاً خارج از کنترل اوست (وینیکات 1965). او در مقالۀ «نفرت در انتقال متقابل» (1947) هجده دلیل را برشمرد که نشان میداد چرا مادر از کودکش متنفر است که یازده مورد از آنها بهطور مشخص نشان میدهد مادر کودکش را بهشکل یک ابژۀ آزارگر حس میکند…
یازده دلیلی که نشان میدهد مادر کودکش را بهشکل یک ابژۀ آزارگر حس میکند:
-
- کودک در دوران بارداری و هنگام تولد برای بدن مادر یک خطر محسوب میشود.
-
- کودک مزاحم زندگی خصوصی مادر است و ذهن او را مشغول میکند.
-
- کودک با مکیدن و گازگرفتن سینههای مادر به او آسیب میزند.
-
- کودک بیرحم است و با مادرش مثل یک خدمتکار یا بردۀ بدون دستمزد رفتار میکند.
-
- کودک سعی میکند به او آسیب بزند و گاهی او را در قالب عشق گاز میگیرد.
-
- کودک به مادرش احساس ناامیدی و دلسردی میدهد.
-
- عشق هیجانزده کودک عملاً نوعی خودشیرینی است: وقتی چیزی را که میخواهد از او دریافت میکند، او را مثل پوست پرتقال بیرون میاندازد.
-
- کودک مشکوک است: غذای خوب مادر را نمیخورد و باعث میشود که او به خودش شک کند، اما همراه با خالهاش بهخوبی غذا میخورد.
-
- کودک مادرش را از صبح ذله میکند، اما وقتی با او به گردش میرود، به غریبهای که میگوید «چه بچۀ شیرینی!» لبخند میزند.
-
- اگر مادر در ابتدای فرزندپروری ناموفق باشد، میداند که فرزندش تا ابد باید هزینهاش را بدهد.
-
- کودک مادر را به هیجان میآورد، اما ناکام هم میکند. مادر نباید او را ببلعد یا از بین ببرد یا در ازای رابطۀ جنسی او را مبادله کند.
البته بسیاری از این موارد برای نقش پدر و نوزاد هم صدق میکند. شاید بتوانیم فهرست وینیکات برای پدران را اینگونه بنویسیم:
شش دلیلی که پدر کودکش را بهشکل یک ابژۀ آزارگر حس میکند:
-
- کودک توجه مادر را از شوهرش دور میکند.
-
- کودک از طریق رابطهای که با مادر دارد پدر را دست میاندازد.
-
- رابطۀ مادر و کودک قویتر است چون نوزاد درون شکم مادر رشد کرده است.
-
- پدر علاقۀ جنسی مادر را از دست میدهد.
-
- کودک به بدن مادر آسیب میزند، بدنی که قلمرو پدر بوده است.
-
- کودک باعث میشود توجه پدر به دنیای اطراف کمتر شود.
منبع
Introduction to the persecutory object, Stanley A. Tsigounis, PhD and Jill Savege Scharff, MD